Ministrja e Mbrojtjes Olta Xhacka ishte e ftuar në emisionin “Real Story” në Vizion Plus përballë Sokol Ballës. Xhacka u përgjigj pyetjeve të Ballës për 10 vjetorin e Shqiperisë në NATO, reformimin e Forcave te Armatosura, bazën e Kucovës, ndërhyrjet ruse në Shqipëri e Ballkan etj…

 

Më poshte Intervista e plotë:

 

Është kënaqësi tju kem këtu, faleminderit për mbështetjen që Ministria juaj së bashku me Komandën Ajrore të NATO-s na dha për realizimin e këtij reportazhi. Në fakt ishte emocionuese të merrje pjesë edhe për pak sekonda në festimet në Tiranë që natyrisht shënojnë një, janë edhe një moment bilanci, reflektimi për Shqipërinë pas 10 vitesh anëtarësim në NATO, apo jo?

 

Ju i patë nga një këndvështrim komplet tjetër në fakt që askush tjetër nuk pati rastin ta bënte. Patjetër që është një moment reflektimi, unë besoj që është edhe një moment krenarie sepse besoj që kemi bërë shumëçka në këto 10 vite edhe unë e theksova edhe gjatë aktiviteteve, nuk donim ta trajtonim thjesht si një ditëlindje të anëtarësimit të Shqipërisë në NATO. Përkundrazi, ose e trajtuam si një stacion të rëndësishëm të anëtarësimit tonë, të  punës që është bërë deri tani, kontributit që Shqipëria ka dhënë për sigurinë kolektive, të përpjekjeve të jashtëzakonshme që janë bërë për të modernizuar Forcat e Armatosura dhe për t’i sjellë ato në lartësinë e asaj që duhet të jetë një vend anëtar i NATO-s. Dhe them që ka shumë për të reflektuar por edhe për t’u ndjerë krenarë sepse gjykoj që është një stacion i rëndësishëm që realisht këto përpjekje ja kanë dalë të jenë të suksesshme dhe ne kemi përmbushur shumë nga detyrimet tona përkundrejt Aleancës. Patjetër kemi marrë përsipër edhe shumë angazhime që na kanë bërë në këtë pikë jo thjesht një konsumator të sigurisë, të asaj sigurie që vjen duke qenë pjesë  e kësaj Aleance të fuqishme ushtarake më të madhen edhe më të rëndësishmen dhe padiskutim asaj që i ka rezistuar më gjatë kohës, plot 70 vjet mbushen këto ditë, por edhe për të thënë që ja kemi dalë të bëhemi eksportues të sigurisë përmes kontributit tonë të jashtëzakonshëm në të gjitha misionet dhe operacionet e Aleancës, duke u bërë një ndër vendet, kam përshtypjen që garon herë i pari herë i dyti me kontributin më të madh për “capita” apo si raport i numrit total të Forcës tonë të Armatosur.

 

 

Megjithatë jemi larg 2% të famshëm apo jo?

 

Jemi ende larg 2% siç janë shumë vende të tjera anëtare për hir të së vërtetës. Kemi një plan kombëtar të rakorduar edhe me aleatët të cilët këto 2 – 3 vitet e fundit u jemi përmbajtur me shumë korrektesë. Kemi ndërmarrë edhe një angazhim politik edhe nga krerët e shtetit në samitin e Uellsit që 2% të mbërrihet deri në vitin 2024.

 

E shikoni këtë realiste? Sinqerisht?

 

Shiko, të jem tërësisht e sinqertë mendoj se do të jetë e vështirë por jo e pamundur.  Është e vështirë sepse….

 

Sepse i thonë pas 5 vjetësh, ndërkohë që ne kemi, po ta krahasosh me kur jemi anëtarësuar e deri më sot, nuk është se rritja e buxhetit ka një rritje, përkundrazi, kam përshtypjen se në momente të caktuara ka shkuar edhe me zbritje. Me presje dhjetore por….

 

Është e vërtetë, por kjo në një trend rritës ne vitet e fundit që është shumë pozitiv dhe nuk kemi thjesht një trend  rritës të buxhetit total të mbrojtjes por kemi edhe një trend rritës të atyre zërave, të investimeve strategjike të mbrojtjes që realisht modernizojnë kapacitetet tona dhe janë të matshëm, të auditueshëm dhe të rëndësishëm në totalin e madh të gjërave.  Dua të jem shumë e sinqertë, është gjithmonë e vështirë të bësh një argument për të rritur më shumë buxhet për mbrojtjen, sidomos kur kërcënimet nuk janë pas dere, kur armiku nuk është pas dere, kur nuk ka le të themi qoftë edhe në perceptimin publik një gjë….

 

Gjendje gatishmërie, gjendje lufte

 

Ekzakt. Dhe kjo e bën të vështirë edhe në kushtet kur vendi ka nëvojë për investime të jashtëzakonshme qoftë në infrastrukturë, qoftë në shëndetësi, arsim edhe shumë sfera të tjera të jetës dhe ekonomisë. Por besoj që kemi ndërmarrë një angazhim shumë sërioz dhe është shumë e rëndësishme që t’i përmbahemi me shumë seriozitet premtimeve edhe angazhimeve që kemi ndërmarrë dhe në totalin e madh të gjërave nuk është vetëm shumë e parave, por  është edhe kontributi i jashtëzakonshëm….

 

Po çfarë kontributesh japim ne realisht për Aleancën zonja Xhaçka? Ne nuk kemi Forcë Ajrore, le të themi kemi forca këmbësorie, kemi trupa komando të mira, të specializuara tashmë edhe më shumë përvojë gati 15 – vjeçare apo 16 vjeçare në misionet paqeruajtëse jashtë. Realisht cili është kontributi që jep Shqipëria për NATO-n? Kontributi ushtarak flas.

 

Nëse mund  të bëj një analogji që ndoshta nuk është më e gjetura, por është le të themi deri diku shpjeguese e kësaj situate, në ekonomi do të quhej avantazh krahasues. Pra, nuk mund të garosh me ekonomi shumë të zhvilluara nga ajo që ke ti, por mund të kesh një avantazh, mund të kesh një bazë, mund të kesh një pikë të fortë tek e cila mund të jesh ndër më të  mirët. Baza jonë, pika jonë e fortë, nuk janë domosdoshmërisht as resurset tona të jashtëzakonshme, nuk i kemi. Nuk janë as numrat e ushtrisë tonë, nuk i kemi, jemi një vend i vogël. Por baza jonë është profesionalizmi, është një ushtri profesioniste, është një ushtri e mirëtrajnuar, është një ushtri e modernizuar sipas paketës së objektivave të kapacitetit të NATO-s në të gjitha ato fusha ku nevojitet ndërhyrja jonë, ku nevojitet kontributi….

 

Cila, përshembull ku kontrinbojmë ne konkretisht në NATO, nga pikëpamja ushtarake për NATO-n? Kemi një orientim më tepër për “Search and Rescue” se sa për….

 

Jo vetëm. Sapo kemi certifikuar grup-batalionin e këmbësorisë së lehtë nga NATO si “Comnbat Ready” të gatshëm për luftim dhe të ndërveprueshëm në standartin  më të mirë të NATO-s. Kjo është një arritje jashtëzakonisht e madhe, ka shumë vite qe flitet për këtë certifikim. Në fakt e kemi kryer në 2018. Jemi duke certifikuar sërish nga NATO trupat tanë Komando, të cilët po ashtu janë shumë  të mirëtrajnuar, janë profesionistë shumë të mirë, janë shumë të kërkuar në misione dhe operacioent e Aleancës. Kemi modernizuar Forcën tonë të Armatosur me mjete sipas e theksoj objektivave të kapacitetit, pra detyrimeve që kemi ndaj Aleancës, me mjete të blinduara, të ndërveprushmërie të lartë.

 

Forcat xheniere besoj….

 

Forcat xheniere patjetër janë një ndër nishet që ne kemi. Ato EOD, ato kimike në rastin e problemeve nukleare, atomike etj etj. Pra nuk është….

 

Në nivel ekspertize po thoni shkon kontributi ynë më konkret?

 

Siç jua thashë, ne kemi disa pika të forta. Pikat tona të forta nuk janë le të themi tanket. E dëgjoj shumë shpesh historinë e tankeve, çfarë do të bënim nëse do të harxhonim me dhjetëra milionë euro tanke? Ku do t’i çonim? Çfarë do të bënim me to?

 

Aq më tepër që ne rrethohemi nga vende që janë o anëtare të NATO-s o kandidatë ose shumë shpejt si Maqedonia…

 

Ekzakt. Dhe tek NATO është edhe pak ky parimi i  3 musketjerëve që  1 për të gjithë dhe të gjithë për një.

 

Artikulli 5

 

Patjetër, Artikulli 5 dhe kjo është padiskutim shumë e rëndësishme për tu theksuar që këtu nuk diskutohet që një vend të jetë sufiçent për të gjitha gjërat dhe për të gjitha kapacitetet i vetëm.  Ne kemi nëvojë të jemi pjesë e kësaj gjëagjëzës së madhe, e këtij formacioni të madh që është Aleanca, sipas detyrimeve, sipas mundësive më të mira që  ne kemi për tu modernizuar dhe për të ofruar atë që  Aleanca ka nevojë. E kemi bërë më së miri përmes kontributit që kemi dhënë në misione dhe operacione. Sot jemi të zgjeruar në një hartë relativisht të madhe, jemi edhe në Afganistan, jemi edhe në Kosovë, jemi edhe në Letoni, jemi edhe në Mali, jemi edhe në Bosnje Hercegovinë, jemi edhe në detin Egje. Do të jemi shumë shpejt në Sudanin e Jugut nën ombrellën e Kombeve të Bashkuara.

 

Po atje çfarë do të bëjmë?

 

Mision paqeruajtës nën ombrellën e Kombeve të Bashkuara.

 

Megjithatë ne kemi marrë, ju keni qenë nga të parat që, edhe paraardhësja juaj, por ju keni qenë ajo që e artikuluat më saktë ardhjen e një baze të NATO-s në Shqipëri. Dhe bëhet fjalë, meqë kam edhe reportazhin, për një Bazë Ajrore apo jo? Bazën e Kuçovës. Çfarë do të thotë ardhja e një bazë të NATO-s në territorin shqiptar përveç faktit që sigurisht do të jetë element shtesë sigurie, që do të jetë padyshim një kontribut jo i vogël qoftë në ekonominë lokale, të zonës por edhe në ekonominë kombëtare patjetër pasi bëhet fjalë për një bazë me përmasa jo të vogla apo jo?

 

Siç e thatë ju, pikësëpari ofron më shumë siguri.  Besoj që është një sinjal shumë i fortë i vendosmërisë së Aleancës për të treguar vëmendje, për rëndësinë e madhe strategjike që merr rajoni jonë edhe në raport me sigurinë e Europës. Besoj që është një mesazh strategjik për të gjithë aktorët e tjerë, apo influencat e tjera që tentojnë të destabilizojnë rajonin. Por është absolutisht shumë, një dëshmi e qartë e vlerësimit që Aleanca ka për rolin e Shqipërisë si faktor stabiliteti, si avokat i dyerve të hapura dhe i perspektivës euroatlantike të rajonit dhe në këtë kuptim është një vlerësim që i është bërë vendit, është një siguri e shtuar për rajonin, është baza e parë në llojin e saj në rajonin e Ballkanit Perëndimor.

 

Duhet thënë se është baza e dytë amerikanë në territory shqiptar. Pra në Ballkan  Shqiptarët bëhen mikpritës të dy bazave ushtarake të NATO-s. Ok, secila me specifikat e veta kuptohet. Por tregon në njëfarë mënyre edhe le të themi prioritetin që ka SHBA ndaj faktorit shqiptar apo jo? Në njëfarë mënyre e konfirmon apo jo?

 

Absolutisht që po. Shqipërisë dhe shqiptarëve, dua ta theksoj këtë gjë. Dhe në fakt, sa i takon bazës së Kuçovës, unë dua që të vlerësoj maksimalisht dhe të tregoj të gjithë mirënjohjen tonë për aktorët e vërtetë, të cilët e kuptuan rëndësinë, e mbështetën ngritjen e bazës.

 

Pse ka patur edhe kundërshtime zonja Xhaçka?

 

Dëgjo ka gjithmonë një garë shumë të madhe që ndodh përmes të gjithë vendeve anëtare për të përfituar një projekt të Aleancës në territorin e tyre. Dhe patjetër që ka një logjikë gjeografike, e cila e bën Aleancën, por ka edhe një lobim politik për rëndësinë e vendit ku baza shkon,  për çfarë vendi përfaqëson ku baza shkon. Por ama njëkohësisht duhet të dini që nuk ka sot një strategji për mbrojtjen, apo NATO nuk e ka sot në vëmendje Ballkanin Perëndimor. Padiskutim ka problem të shumta që vijnë  për shkak të influencës ruse që  patjetër merr llokmën më të madhe të vëmendjes të Aleancës, por edhe e problemeve që vijnë nga Afriaka e Veriut, Afrika Qëndrore, nga Lindja e Mesme, çështe të terrorizmit, radikalizimit, të emigracionit të paligjshëm, të trafiqeve etj etj. Ballkani Perëndimor nuk ka pasur këtë vëmendje për hir të së vërtetës. E megjithatë, pavarësisht të gjithës, Ballkani është le të themi vendi ku pikëtakohen shumë interesa dhe shumë influenca. Është le të themi një urë mes lindjes edhe eperëndiit. Dhe ky ka qenë një mesazh që patjetër të gjitha aktorët në ballkan kanë tentuar që ta përcjellin fuqimisht. Ish – sekretari amerikan i Mbrojtjes, James Mattis, ishte një nga njerëzit më mbështetës të Shqipërisë por edhe të gjithë vëmendjes që Ballkani duhet të merrte dhe ekzaktësisht në këtë moment. Pastaj patjetër që Departamenti Amerikan i Mbrojtjes.

Pastaj patjetër edhe Departamenti Amerikan i Mbrojtjes që ka luajtur një rol shumë mbështetës, por edhe komandanti suprem i NATO-s, të cilin unë e kam takuar pak para marrjes së vendimit të Këshillit të Atlantikut të Veriut mbi bazën e Kuçovës dhe të gjithë këta kanë luajtur rol në lobimin edhe në mundësimin që Shqipëria ta kishte këtë bazë.

 

Zonja ministre kur pritet të fillojë ky investim, për çfarë investimi bëhet fjalë kur pritet që baza të fillojë të rifunksionojë?

NSPA-ja që është agjensia e NATO-s e çertifikuar, e cila ka bërë projekte të tilla në të gjitha vendet antare të të NATO-s, është ajo e cila po harton master planin dhe projektin për bazën, do të marrim një vit deri sa kjo të kryhet edhe janar të viti tjetër fillon vihet tulla e parë dhe fillon ndërtimi i bazës, e cila do të marrë maksimalish 5 vjet të paktën me kalendarin e punëve siç jemi duke e parë deri tani.

 

Zona ministre a e bën Shqipërinë një target, ose a e fut në listën e objektivave të forcave jo mike, siç preferohet sot të quhet në gjuhën e Aleancës, përshembull Rusia a e fut Shqipërinë në listën e targeve potencial për tu sulmuar në rast konflikti, apo edhe me herët për akte terrorizmi apo sabotazhi, ndërtimi i kësaj bazë në Shqipërinë? Çështja e sigurisë është teh me dy presa, sigurisht nga pikpamja politike, gjeopolitike e shton sigurinë na bën të marrim frymë më lehtësisht, por nga ana tjetër ama bën edhe target për akte spiuanizhi, akte terrorizimi apo qoftë edhe target direkt për tu sulmuar nesër- pasnesër në rast konflikti.

Patjetër, panorama gjeostrategjike nuk është më ajo që ka qenë realisht koncencionalish. Madje kam përshtypjen që mund të flasim edhe për një ridefinim të të gjitha termave të sulmit të luftës, sot fjala që bie ka një luftë të përhershme që ndodh domenin Cyber, aksesimi i disa të dhënave është cënimi i sovranitetit të një vendi, apo të një tjetri, pra për kërcënimet ekzakt.

 

Prandaj quhet luftë kibernetike.

Pra kërcënimet dhe sfidat.

 

Pra lufta ka filluar në një farë mënyre

Ekzaktësisht edhe prandaj edhe ky domain ka marrë një vëmendje shumë të veçantë nga Aleanca. Por ajo që dua të them është se kërcënimet edhe sfidat me të cilat përballemi sot janë rikonceptuar edhe nuk kemi më difinicione koncencionale për të gjitha këto, shumë shpesh janë hibride, shumë shpesh janë vështirë të adresueshme dhe për këtë kërkojnë bashkëpunimin e të gjithë aleatëve edhe adaptimin e Alencës për sfidat e reja, gjë që në fakt ka ndodhur realisht në mënyrë realisht të sukseshme.

Kur flasim për influencën e këtyre aktorëvë të tjerë, nuk flasim realisht për një sulm të tipit frontal, atë që kemi parë ne të shkuarën, flasim për gjera të tipit incentiva ekonomik, flasim për përdorim të mediave të komunikimit me të ashtuquajturat fake neës, flasim për nxitje të tensioneve fetare, etnike, sociale, politike, flasim për përpjekje për të dobësuar besimin e qytetarëve tek modelet demokratike. Po ka pasur fjala që bie një rast apo një tentativë në një vend aspirant për tu antarësuar në BE me nje grusht shteti, Mali i Zi. Flasim për të tilla sulme të cilat nuk janë konvencionale dhe që për fat të keq në një terren të destabilizuar apo ku prespektiva, flasim për Ballkanin Perëndimor, ku prespektiva Euroatlantike nuk është fortë e qartë, atëherë këto influenca apo këta aktorë rival të aleancës, rival të vlerave të cilat na bëjnë bashkë, apo aktorë me një vizion tjetër për një influencë tjetër, patjetër që do të fillojnë do të gjejnë terren. Prandaj është shumë rëndësishme dhe kjo është një nga ato gjerat që ne vendet, rasti i Shqipërisë aspiron të integrohet në BE, po rasti i vendeve të tjera në rajon që aspirojnë të bëhen pjesë e NATO-s, gjatë gjithë kohës theksojmë është fakti se kjo prespektivë duhe të jetë si drita në fund të tunelit, duhet të jetë gjithmonë e dukshme sepse rajoni jonë është një rajon që është i orientuar drejt perëndimit dhe destinacioni i tij final patjetër që janë strukturat Euroatlantike.

Do flasim pak edhe për situatën politike edhe për ndikimin rus, po të flas për një gjë konkrete. Ne kemi dëbuar apo jo diplomatë të ambasadës ruse dhe ma sa kujtoj një prej tyre është edhe Atasheu ushtarak që u dëbua, kur edhe ne si të gjithë vendet e tjera të Alencës përjashtuam mos gaboj dy, një prej tyre ishte atasheu ushtarak, nisur nga rasti i helmimit të ish agjentit, Scripal. A është dhënë ok nga Ministria e Mbrojtjes për zëvendësimin e atasheut ushtarak rus në Tiranë?

Shiko kjo ka qenë një përpjekje e të gjithë aleatëve për hir të vërtetës për…

 

Për të dhënë  një mesazh apo jo ?  

Patjetër për të dhënë një mezash për atë që ndodhi dhe nuk ka qenë asnjë gjë e bërë në impusivitet e sipër.

 

Apo nisur edhe nga ngacmime të themi konkrete?

Nisur edhe nga ngacmime konkrete padiskutim, por vlen të thuhet që ka qenë një gjë e mirë koordinuar mes të gjithë aleatëve dhe do të vazhdojë të jetë e koordinuar për çfarëdo përgjigje që ne do ti japim… Ka qenë një përpjekje për të reduktuar stafin diplomatik  dhe nuk ka qenë një lëvizje e momentit për tu zëvendësuar pastaj menjehërë më pas. Çdo vendim më pas do të jetë sigurisht i koordinuar mes të gjithëve.

 

Po në fakt kishim një fotografi pak më herët të avioneve Mig që janë të gjithe opsolid janë të gjithë nga incidenti i 2006-tës, tragjik në pistën e Rinasit, kur vdiq një nga pilotët tanë më të mirë. Tashmë këto avionë i përkasin le të themi historisë. Por nga ana tjetër themi një vend anëtarë i NATO-s që nuk ka një Forcë Ajërore qoftë edhe helikopterë është.. ngjan pak më shumë se modest. Ne kemi vetëm disa Eurokopter në mos gaboj, që u blenë në fund të viti 2013 edhe ato me probleme, njëri prej tyre që pësoi aksident. Realisht a ka këllqe ushtria shqiptare që të ngrejë një Forcë Ajrore të vetën, qoftë edhe helikoterësh. 

Shqiperia ka një flotë helikopterësh, nuk mund të them…

Janë për (Search and Rescue) nuk bëhët fjalë për helikopterë ushtarak

Sepse nuk na duhen të jenë të tillë, nëse do të na duheshin të ishin të tillë, sërish objektivat e kapacitetit, angazhimet, atë që Aleanca kërkon nga ne, ajo që duhet të jetë kontributi ynë në lëmin e madh të kapaciteteve të të gjithëve nuk është kjo.

Patjetër që ne kemi një flotë helikopterësh, patjetër që përdoren shumë për (Search and Rescue), përdoren edhe me misionion e ri të Ministrisë së Mbrojtjes që ka sot nën përgjegjësinë e vet Emergjencat Civile..

 

Dikush thotë që ky është një truk simpatik për të rritur për të rritur buxhetin e ushtarakëve

Jo nuk ka asnjë gjë, përkundrazi mund t’ju them se ka më shumë detyrime seç ka të ardhura shtesë, por e rëndësishme është që na ka mundësuar që të jemi më pranë komunitetit, na ka mundësuar që kapacitetet tona t’i vëmë edhe në dispozicion të komunitetit.

Sot kemi rritur kapacitet fjala që bie të fikjes së zjarreve përmes helikopterëve tanë dhe e kemi bërë këte me nje kapacitet 10-fish më të madh nga ç’bënin helikopterët apo avionët privat që dikur shuanin zjarret tona, duke i kursyer buxhetit të shtetit një faturë shumë të konsiderueshme.  Pra atë që kemi e kemi patjetër në funksion të alencës edhe të detyrimeve që kemi, por e kemi edhe në funksiontë komunitetit edhe të zgjidhjes së disa problemeve të cilat…

 

Por po flasim ama për një forcë të mirëfilltë. Ne dikur mund të ketë qenë edhe e ekzagjëruar edhe le të themi nga ato mitomanitë e regjimit të kaluar po ne kemi patur një numer të konsiderueshëm mjetesh fluturuse. Të paktën le te themi deri në fund të viteve ’90.

Po, por mos harro që harxhonim edhe më shumë se gjysmën e buxhetit për modernizmimin e ushtrisë.

 

Patjetër, por ndoshta ka ardhur momenti që ushtria shqiptare të ketë një flotë të vetën të ushtrisë edhe ushtrake.

Për c’arsye?

Kam dëgjuar që jeni në tratativa ….Nuk i di arsyet, arsyet, fakti që neve do kemi një bazë ajërore të NATO-s. Pra që trajnimi, shërbimi do të jenë me kosto shumë më të ulta seç do të ishin përshembull në një moment tjetër, pasi është një investim i drejtpërdrejtë i NATO-s në atë bazë, pra kam dëgjuar që qeveria juaj edhe ju vetë jeni në tratativa për marrjen e disa helikopterëve ushtrakë Black Haëk, ështe e vërtetë?

Po është pjesë e paketës së ndihmës së Shteteve të Bashkuara, mbas pak ditësh do të shkoj vetë në Amerikë për të fimosur kontratën, bëhet fjalë për rreth tre helikopterë të tipit Black Haëk..

Të përdorur besoj?

Patjetër të përdorur, por në gjendje jashtëzakonisht të mirë edhe shumë funksional edhe kjo patjetër do rrisë kapacitet tona do e modernizojnë flotën tonë bashkë me projektin…

 

Po ju thoni prap do të jenë për qëllime emergjence apo do të jenë në funksion të mirfilltë ushtarak?

 

Helikopterët që ne kemi janë në funksion të mirfilltë ushtarak kanë marrë pjesë në shumë trajnime të Aleancës, janë dislokuar atje ku është dashur. Pra patjetër ajo që po ju them është ne përmbushim të gjitha detyrimet që ne kemi me kapacitet që kemi që janë gjithmonë të rakorduara me nevojat që Aleanca ka dhe me mundësitë që ne kemi për të ofruar, por njëkohësisht kemi bërë çmos që kapacitet që kemi t’i vëmë në dispozicion edhe të nevojave lokale edhe e kombëtare që kemi duke i ardhur në ndihmë komunitetit qoftë në rastet e emergjencave qoftë në të tjera..

 

Pra pra edhe këta helikopter do të jenë në dispozicion të mirfilltë ushtarak, por të funksionojnë për emergjencat cilvile në rast se do të ketë nevojë.

Pra do të jenë pjesë e flotës sonë ajrore siç veprohet.

 

Shpresoj se do të trajnohen mirë kësaj rradhe për të shmangur ngjarje të rënda si ajo e Shkodrës pak vite më parë ku një prej këtyre helikopterëve ra.

Unë uroj që të mos të kemi asnjëhërë ngjarje të tilla. Po patjetër aksidentet ndodhin kudo. Uroj sinqerisht që të mos kemi rastin të dëgjojmë më ngjarje të tilla.

Zonja Xhaçka sigurisht që Aleanca është edhe Aleancë politike, ju folet shumë edhe për ndikimin e Rusisë edhe ndikimi i Rusisë nuk është thejsht kërcemin ushtarak, janë ato kërcënimet e tjera. Shpesh është folur që ky ndikim rus po mundohet të shtrihet edhe të influencojë tek zhvillimet politike ne vend, realisht i besoni ju kësaj? Pasi për shumë veta duket pak e ekzagjeruar që në një vend si Shqiperia të ketë terren fertil apo pjellor për ndikimin rus.

Shiko nuk diskutohet vetëm për vetëm për ndikimin Rus, diskutohet për aktorë të ndryshëm apo rivalë të asaj që Alenca përfaqëson apo që vendet tona aspirojnë që do të donin që rajonin, jo vetëm Shqipërinë ta afronin drejt influencës dhe interesave të tyre dhe ta largonin nga infuencat dhe interesat e përbashkëta të vendeve të Aleancës apo të vendeve demokratike.

Patjetër që është real duket pak se ato filat e 007, por ju siguroj që nuk është ashtu, megjithatë nuk ka asnjëgjë për ta hiperbolizuar, por thjeshtë është shumë e rëndësishme që të kuptohet që ka patjetër një ndikim që vjen nga këta aktorë, është një ndikim i jashtëm , i cili nëse gjen terren fertil, pastaj fillon ngacmon të gjitha ato ndasitë etnike, nacionaliste, politike, të cilat kanë ndoshta edhe një potencial më të madh se sa ato aktorët e jashtëm për të destabilizuar vendet tona.

Po ju kujtoj rastin e Maqedonisë, jo shumë larg më përpara, kur u aktivizuan shumë aktorë, jo vetëm të brendshëm por edhe të jashtëm edhe nuk dikutohet vetëm për Rusinë ka edhe faktorë të tjerë, të cilët luajnë rolin e tyre jo vetëm në rajon, po kudo ku ikur ka qenë sfera e pakontestueshme të influencës së Aleancës apo Bashkimit Europian, që tentojnë të bjerrin nga pak sigurinë e Evropës edhe patjetër të rajonit tonë, të cilët u bënë jashtëzakonish shumë aktiv për të frenuar atë që Maqedonia po bën sot. Marrëveshjen e Prespës, Ratifikimin e Protokollit të NATO-s, që do t;i hape pastaj rrugë ratifikimit të Protokollitë të NATO-s.

Mos harrojmë që Maqedonia ka qenë bashkë me Kroacinë edhe Shqipërinë 10 vjet vjet më parë për të qenë pjesë dhe ka humbur 10 vjet ekzaktësisht për shkak të gjitha këtyre influencave që e kanë mbajtur gjatë gjithë kohës të frenuar. Sfumimi i prespektivës Euroa-Atlantike të vendeve tona, sfumimi i prespektivës europiane të Shqipërisë është një gjë jashtëzakonisht e keqe, që do ta mbante Shqipërinë sërish peng të shumë viteve të tjera, si rasti i Maqedonisë dhe për fat të keq edhe ajo që shohim në Shqipëri patjetër që ka shumë faktorë anti-shqiptarë, të cilët nuk do ta donin që Shqipëria të ecte me rritmet që po ecen drejt Europës.

Këta faktorë anti-shqiptarë gjejnë terren tek aktorë të ndryshëm kombëtar me dashje, apo pa dashje, me dije apo pa dije, pra në padieni apo në padashësinë e tyre mund të mbështesin këtë influencë, e cila për interesa të vogla që mund të jenë politike, që mund të jenë personale, pastaj e skalon në një të madhe, e cila i jep një justifikim për fat të keq Europës që ky vënd nuk është gati, apo këta njerëz nuk janë gati, në kohën apo në momentin kur kemi bërë reformën më të madhe dhe më të paimagjinueshme që është reforma në drejtësi. Në kohën kur Shqipëria ka bërë hapa të jashtëzakonshëm drejt aspiratës së madhe për t’u integruar në Europë. Gjithçka që jemi dhe gjithçka që kemi bërë realisht është një vokacion i Shqipërisë dhe i shqiptarëve për t’u rikthyer kë identititeti i tyre Europian. Në këto kushte bën vërtetë shumë çudi, pavarësisht ua thashë për filmin 007 që këta aktorë të jashtëm arrijnë të trazojnë, problemet, ndasitë e brendshme të cilat pastaj kanë potencialin …

Pra ju si Ministre e Mbrojtjes keni jo thjeshtë ndjesitë, po edhe informacionet që këto faktorë të jashtëm ndikojnë edhe në krizën e paprecedentë, politike sot në vend?

Siç u thashë mjetet që këta faktorë të jashtëm përdorin nuk janë ato konvencionalet, janë gjithçka, e kemi parë edhe në rastin e opozitës incentivat ekonomike, edhe në rastin e kanaleve mediatike, të cilat përcjellin mesazhe për të bjerrë besimin e qytetarëve qoftë tek integrimi Euro-Atlantik, qoftë te institucionet demokratike, konsolidimi i të cilave kërkon reforma të vështira, të cilat pastaj i japin ato mesazhet që Rajoni apo vendi nuk është gati për tu integruar, apo përcjellin justifikimin që i duhet vendimarrësve për të thënë që nuk janë gati. Dhe në këto kushte ata ja kanë mbëritur qëllimit por ne kemi humbur një dekadë.

Po të marrim rastin e Maqedonisë që ka qenë në fakt shumë i ngjashëm dy vjet më parë me çfarë po ndodh sot këtu. Edhe atje donin të digjnin palamentin edhe këtu duan të djegin parlamentin, edhe atje nuk donin të njihnin akorët politik edhe këtu është e njëta gjë. Edhe atje nuk donin të lejonin marrëveshjen me shqiptarët marrëveshjen me Greqinë edhe t’i hapnin dyert gjithë proceseve integruese edhe këtu në kushtet kur Shqipria ka bërë hapa të jashtëzakonshëm qoftë për të zgjidhur disa probleme me fqinjët, po kujtoj diskutimet për të zgjidhur disa probleme të kahershme me Greqinë, po kujtoj përpjekjet mes Serbisë edhe Kosovës për të zgjidhur një problem vërtetë shumë të madh për mungesë një fjalë tjetër. Po t’ju kujtoj përpjekjet e brendshme për reformat e jashtëzakonshme për konsolidimin e demokacisë së institucioneve tona, siç e thashë edhe pak më parë reforma në drejtësi.

Pra të gjitha janë hapa që po na çonin drejt asaj që është aspirata e të gjithë shqiptarëve. Tani ndoshta mund ta bëni këtë llogari vetë, si ka mundësi që të gjithë këto aktorë bëhen bashkë dhe shfrytëzojnë, instrumentalizojnë, përdorin probleme, ndasi, interesa politike, padijen e dikujt apo të disave për të destabilizuar të gjithë situatën.

 

Zonja ministre qeveria juaj ka një problem politik të rëndë sot me Presidentin e Republikës. Sa pasqyrohet kjo përplasje apo ky konflikt mes ministres dhe dhe komandantit të përgjithshëm të Forcave të Armatosura që është sërish i njëjti person Ilir Meta.

Ne kemi një marrëdhenië të mirë institucioanle me Minstrisë së Mbrojtjes dhe Presidentit të Republikës. Patjetër që kemi pasur edhe disa dallime në këndvështrimet tona për vendimarrje të caktuara, por patjetër që shpresoj që e gjitha kjo të zgjidhet brenda kornizave dhe afateve ligjore.

 

Se pashë që u detyruat të menaxhonit edhe një krizë nga pikpamja e PR duke organizuar dy ceremoni në fakt, në vend që të ishte një ceremoni ku të ishte edhe Presidenti edhe Kryeministri edhe ju. Një pjesë të ceremonisë e bëtë me Presidentin pastaj një pjesë tjetër me Kryeministrin. Pra i bëtë veç e veç.

Jo kjo në fakt nuk ka lidhje me këtë gjë.

 

Një situatë jo e bukur me të thënë të drejtën

Presidenti është komandat i përgjithshëm, thjeshtë ndoqëm protokollin.

 

Shëndet Paç, përgjigjia e Juntës

Edhe ajo është përgjigjja e Forcave të Armatosura për komandantin e përgjithshëm.

 

Domethënë e njohin komandantin e përgjithshëm?

Patjetër e njeh kushtetuta si nuk do ta njohim ne.

 

Si e lexuat deklaratën e Presidentit kur bëri krahasimin le të themi midis qeverisë tuaj edhe Juntës së Pinoçetit në Kili?

No Koment. Nuk besoj se ka vend për.. besoj që ka qenë një moment impulsiv i paarsyeshëm.

 

Pra praktikisht presidenti po ju imponon një prej drejtuesve më të lartë të ushtrisë shqiptare, të cilin ju keni kërkuar të shkarkohet?

Është ajo që ju thashë pak më përpara. Shpresoj që marrëdhënia jonë institucionale t’i përmbahet kornizës dhe afateve ligjore. Patjetër që ministri i Mbrojtjes ka gjithë përgjegjësinë për të administruar punën në Ministrinë e Mbrojtjes dhe sikur gjeneral Dogjani, i cili ka më shumë se tre vjet në detyrë, i cili është një gjeneral jashtë specialiteti të mos kishte pasur asnjë problem me detyrën do të ishte sërisht në tagrin e ministrit për të rifreskuar si kudo, siç është edhe standarti i Aleancës. Mbas 3 vitesh, çdo ushtarak duhet të lëvizë në detyrë tjetër për të marrë edhe përgjegjësi të reja, edhe për t’u rritur në përgjegjësi edhe për të marrë drejtimin. Rasti i FD, jo vetëm që kishte nevojë për ta rifrenskuar dhe për ta rienergjizuar, por edhe për një specialist. Megjithatë ato që ndodhën në FD treguan edhe njëherë që atje kishte shumë keqmenaxhim dhe padyshim i faturohej i atribohej komandatit të FD edhe për faktin që gjithë plani i Masave të Mbrojtjes është përgjegjësi direkte e komandantit të FD dhe kjo është arsyeja pse i kam parashtruar presidentit një relacion shumë të detajuar. Ju nuk besoj se keni pasur informacion në media mbi detajet e raportit që i është çuar presidentit.

Mund të na i thoni sot…

Jo, ato janë raporte…

Janë shkelje të rënda?

Po patjetër. Është hetimi administratim që ka bërë vetë Shtabi i Përgjithshëm. Është hetimi administrativ që kemi pasur…

Po pse presidenti refuzon ta shkarkojë këtë gjeneral?

Unë nuk di t’iua jap këtë përgjigje por shpresoj shumë që siç dekretoi ministrin Lleshaj me 2 stacione të reflektojë edhe në rastin e mirëadministrimit të këtyre proceseve po me dy stacione.

Po në rastin e z. Lleshaj së paku nga ana teknike ai u duk se kishte të drejtë apo jo?

Në rastin e gjeneral Dogjanit mbetemi në pritje të vendimit të tij.

Po në rastin e ish gjeneral Lleshit, kishte të drejtë presidenti i Republikës kur kërkoi informacion shtesë? A ja dhatë ju këtë informacion shtesë? Kishte shkelje nga z. Lleshi?

Jo, nuk kishte shkelje. Nuk kishte shkelje në asnjë rast nga z. Lleshi. Kishte vetëm një interpretim si e lexonim ne ligjin dhe si e lexonte Institucioni i Presidencës ligjin. Në momentin që e qartësuam presidenti firmosi dekretin për emërimin e tij.

Znj. Xhaçka, pak ditë më parë kur edhe media ngriti shqetësimin për një numër të pazakontë zjarresh në Shqipëri ju bëtë një paralelizëm që shkaktoi në fakt ngjalli shumë diskutime. Krahasuar zjarret e qëllimshme të ditëve të fundit me shembjen e dikurshme me tritol të shtyllave të tensionit të lartë!

Jo të dikurshme, jo,  në mars! Këtë mars, brenda muajit kemi shembjen e shtyllës me tritol dhe kemi 250 zjarre në mos gaboj. Afërsisht 8 vatra në ditë, krahasuar me një vit më parë kur kishim 0 dhe krahasuar me çdo vitë më parë kur nuk kemi absolutisht asnjë situatë të ngjashme në një kohë kur s’ ka as logjikë të djegës për kullota,  as logjikë të djegësh për të pastruar mbeturina dhe kur vitet më parë s’ kanë pasur absolutisht situata të ngjashme.

A jeni e bindur se bëhët fjalë për një strategji të qëllimshme dhe nga kush?

Patjetër që nuk  jam e bindur dhe nuk i drejtova gishtin askujt, mua më bëri përshtypje në fakt reagimi i opozitës, të cilët u ndjenë sikur ju ftuara ndonjë faj. Unë nuk thashë asnjë gjë më tëpër se sa kjo situatë nuk meriton absolutisht asnjëlloj justifikimi më asnjëlloj alibie, por të gjithë bashkë nga pushteti vendor i pari të rrjeti i informatorëve ekzistojnë, apo nuk ekzistojnë por themi Këshilla Bashkiak, kryepleq, një ushtri  njërëzish që janë në borderot sot të njësive vendore, të cilt duhet të informojnë, të parandalojnë edhe pastaj edhe të adresojnë këto situata, të cilat në raste të caktuara ka qenë inegzistent. Pastaj ne  kemi bërë një apel edhe strukturave të Policisë së Shtetit edhe Prokurorisë që t’i hetojë këto raste. Ne do të bëjmë edhe propozimet tona për ashpërsim të Kodit Penal për të gjithë ata që i vënë pronës private edhe duke marrë pastaj përmasa edhe në shkatërrim të pronës publike zjarr dhe krijimin e të tillave situata, të cilat patjetër sjellin shumë pasiguri. Ne kemi pasur raste që këto zjarre kanë shkuar pranë zonave të banuara. Kemi pasur madje edhe raste edhe sot që këto zjare ende nuk i kemi vënë nën kontroll. Janë rreth 250 hektarë kullota edhe pyje që sot janë djegur. Kjo është pasuri e gjithë shqiptarëve.

 

Pavarësisht se nuk mund t’ja faturoni dikujt fajin. Në momentin që thoni që kjo është një strategji e qëllimtë, kjo është një akuzë shumë e rëndë.

 

Unë nuk them që kjo është një strategji e qëllimshme.

 

Pra nuk thoni që….

Jo nuk kam thënë që është një strategji, kam thënë që këto janë akte vandalizmi të cilat duhen hetuar. Dhe askush nuk duhet të justifikojë me alibi qoftë përmes qytetarëve digjital, qoftë me gojën e vet, qoftë përmes zëdhënësve të partisë. Këto lloj situatash, por të gjithë bashkë duhet të mbrojmë pronën e përbashkët, duhet të mbrojmë punën e përbashkët, duhet të mbrojmë atë që na ka dhënë Zoti, natyra dhe puna e shqiptarëve. Është pasuria e fëmijëve tanë.

 

Zonja Xhaçka, në fakt po ju flas si përfaqësuese e qeverisë, jo si përgjegjëse direkte. Po kur vjen puna tek situata, kriza politike, po bëj një hiperbolë tani, fajin e kanë rusët. Kur vjen puna te zjarret, po bëj hiperbolë tashmë, fajin e ka opozita. A ka ndonjë përgjegjësi qeveri në të gjithë këtë situatë që po përjetojmë sot në vend? A ka diçka që nuk shkon në mënyrën se si ju po e drejtoni, se si po e qeverisni në vitin e 6-të të mandatit të të majtës në Shqipëri. Pra, a ka diçka që nuk shkon? Qoftë edhe arroganca verbale, qoftë edhe sfida e hapur që i bëhet kundërshtarit politik. Njëfarë bullizmi publik që i bëhet kundërshtarit tuaj. Pra a ka diçka? Një qeverisje e mirë, një qeverisje “humble” që punon me përulje. Në Shqipëri fjalën përulje, sedërlinjtë ta marrin për ters, por…. Pra, a nuk duhet të kishte pak më shumë modesti nga qeveria?

 

Unë kam përshtypjen që ne kemi qenë shumë “humble” për mënyrën se si jemi “bull it” publikisht ne; me bojë, me vezë, me dhunë, me shashka. Këto nuk janë raste aspak normale. Këto nuk janë akte aspak normale sepse ky është problemi që arena politike është bërë sot si një betejë muskujsh.

 

Ok jam dakort, por a ju duket normale krahasuar me standartet e 25 viteve të fundit? Në këtë sens normale, por padyshim që nuk është normale.

 

Qeveria përbëhet nga njerëz dhe njerëzit nuk janë të pagabueshëm. Ne kemi një mandat, një mandat prej 1 milionë votash për të qeverisur vendin. Është një mandat i cili është bazuar mbi një filozofi qeverisëse, mbi alternative dhe objektiva qeverisëse dhe programor shumë të qartë. Jemi duke punuar, kemi një stacion përpara, për të cilin kam përshtypjen të gjithë duhet të tregonim maturi politike dhe të vinim interesin kombëtar përpara atij politik.

 

Për hapjen e negociatave….

 

Që është hapja e negociatave. Dhe është një moment jashtëzakonisht vendimtar për të ardhmen tonë. Besoj që të gjithë biem dakort. Dhe mjafton ky moment për t’u bërë bashkë që të linim flakadanët, që të linim bojën, që të linim vezët, që të linim të gjithë këto mjetet edhe të punonim për të ardhmen e Shqipërisë. Pastaj patjetër, beteja politike gjithmonë ka qenë antagoniste në Shqipëri. Do të kemi edhe retorikë që do të duket bulliste apo ironike apo arrogante, por kjo nuk ndodh vetëm nga njëri krah.

Kjo është më së shumti nga krahu tjetër. Unë nuk di, nuk di në historinë e politikës, të paktën për aq kohë sa kam qenë unë, që dikush tjetër të jetë krahasuar me Sali Berishën. Për etiketimin e kundërshtarit, për kërcënimet ndaj kundërshtarit, për bullizmin ndaj kundërshtarit. Kështu që unë nuk di….

 

Po por ju ama po krijoni një precedent të ri. Një vend anëtar i NATO-s, një vend që ka përqafuar demokracinë, një vend që shpreson të integrohet në Bashkimin Europian, po e çon vendin drejt një palë zgjedhjesh, po marr stacionin e parë, zgjedhjesh lokale pa opozitë.

 

Ky nuk është faji ynë. Ky nuk është faji ynë.

 

 

Po përgjegjësi keni?

 

Jo për këtë jo. Për këtë nuk kemi absolutisht asnjë përgjegjësi sepse situata e krijuar është një situatë e paprecedentë. Nuk besoj se leksionet demokratike do të japi opozita jonë Europës apo botës përmes këtyre akteve, të cilat mua më duken vetëflijuese. Që nuk përfaqësojnë njerëzit, nuk përfaqësojnë votën dhe besimin që kanë marrë në zgjedhjet e shkuara, në kushtet kur në zgjedhjet e shkuara u pranuan pa asnjë ankesë. 7 me 0! Pa asnjë ankesë! Ku u prodhua një marrërveshje, e cila prodhoi edhe ca drejtim institucioneve, e cila na çoi në zgjedhje të pakontestuara. Marrëveshje e cila u reflektua më pas edhe mbas zgjedhjeve. Pra kjo nuk është një opozitë, kjo nuk është një situatë që e kemi krijuar ne. Ne nuk kemi mandate për të bërë pazar me opozitën edhe për të bërë ato që opozita kërkon në një moment kur realisht duket shumë qartë ka frikë nga reforma në drejtësi që po finalizohet. Është shumë e qartë për rezultatin elektoral sepse e di se çfarë suporti ka për momentin edhe është shumë e qartë kam përshtypjen edhe nga protesta që shohim, që janë politike, janë militante. Nuk janë përfaqësuese, nuk janë popullore. Edhe besoj që kushdo që merret me politikë e di që kur trendi është në rritje ka frymë, kur trendi është në rënie nuk ka frymë.

 

Zonja Xhaçka tju bëj një pyetje të fundit: Shumë është diskutuar për kalimin jo thjeshtë të general Lleshajt si ministër i Brendshëm, por edhe për një ndryshim, për një ndryshim ligjor që i lejoi, apo i mundësoi ushtarakëve të bëhen pjesë edhe e uniformave të Policisë. Kam patur zotin Lleshaj, i cili e shpjegoi me idenë që këta ushtarakë që shërbejnë jashtë në epoka të caktuara, në periudha të caktuara të shkurtra dhe pastaj shumë gjatë detyrohen të rrinë pa punë dhe ky është një moment i mirë që ata të angazhohen, të kontribojnë në rradhët e policisë. Po pastaj, po të fusësh këtu edhe faktin që të gjithë prefektët janë ish – ushtarakë të lartë, po të fusësh pastaj edhe insinuatat e presidentit të republikës për një juntë ushtarake. Dakort, shumë respekt për ushtarakët, por nuk është pak rol i ekzagjeruar në jetën publike të vendit?

 

Shiko ndoshta unë jam personi i gabuar për tja bërë këtë pyetje. Sepse sot njoh përkushtimin e tyre, dedikimin e tyre, trajnimin e tyre, edukimin e tyre. Sot me qindra ushtarakë në vit kanë mundësinë që të përfitojnë nga kurse profesionale, institucionale, nga bursa në akademitë më prestigjioze të botës dhe po ju them që në mesin tonë kemi disa njerëz që janë vërtet shumë të mirëarsimuar dhe shumë të zotë për të marrë përsipër edhe detyra të rëndësishme. Njoh edhe disiplinën e tyre, profesionalizmin e tyre, përkushtimin e bërit të gjërave. Dhe në këtë kuptim patjetër që do të doja më shumë prej tyre, e llojit të tyre në pozicione vendimmarrëse. Dhe nuk besoj se ka gabim këtu. Ajo për të cilën ju flisni ka qenë, pra lëvizja e ushtarakëve në Policinë e Shtetit, ka qenë vetëm në funksion të një marrërveshjeje për të krijuar një njësi elitare. Nuk është një praktikë e cila do të bëjë kapërcimin nga njëra palë tek tjetra. Një njësi, një moment, sepse patjetër janë dy struktura të ndryshme, kanë misione të ndryshme, kanë detyra të ndryshme, kanë skills-e, aftësi të ndryshme. Jo domosdoshmërisht i shërbejnë njëra – tjetrës. Kështu që kemi bërë më të mirën për të përmbushur disa nevoja që mund të ekzistojnë në Policinë e Shtetit, ashtu siç e ka shpjeguar edhe ministri Lleshaj. Por patjetër që gjithësecili vazhdon detyrën e vet me përkushtim. Ministri Lleshaj patjetër që ka një përgjegjësi shumë të madhe dhe po bën një punë të jashtëzakonshme për të ristukturuar, reformuar të gjithë atë strukturë që është shumë e rëndësishme për sigurinë tonë.

 

Një mesazhi i fundit nga ju për Forcat e Armatosura, të cilët unë kam një raport shumë të mirë. Kam qenë shpesh në misionet e tyre jashtë, misione të rrezikshme. Një mesazh i ministres së Mbrojtjes për ta.

 

Në fakt unë dua tju them një “faleminderit” të madh. Dua tju them një faleminderit atyre dhe familjeve të tyre për mbështetjen e jashtëzakonshme që u japin mes gjithë mungesave, pamundësive, por edhe trajtimit të munguar për shumë shumë vite të cilin ne po bëjmë çmos ta përmirësojmë. Sot në 10 vite të anëtarësimit të Shqipërisë në NATO, është më së shumti falë punës, përkushtimit, profesionalizmit, dedikimit të tyre që ne le të themi nënvizojmë me shumë krenari disa nga arritjet tona, për të cilat kemi marrë dhe vlerësimet maksimale të aleatëve dhe Aleancës dhe drejtuesve të Aleancës. Prandaj mirënjohje e jashtëzakonshme për punën e tyre.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *