The Economist 

Përktheu: Vizionplus.tv 

Edhe pse bisedimet për armëpushim po përshpejtohen në Lindjen e Mesme mbetet i lartë kërcënimi për një nivel të ri shkatërrues të luftës.

Më 13 shkurt, përfaqësuesit e Amerikës, Egjiptit, Izraelit dhe Katarit u takuan në Kajro në përpjekje për të siguruar një armëpushim gjashtë-javor në Gaza dhe lirimin e pengjeve nga Hamasi.

Njëkohësisht ekziston prej ditësh frika për një pushtim të ushtrisë izraelite të Rafahut, qyteti më jugor i Gazës që është rrethuar përgjatë kufirit me Egjiptin, ku ndodhen 1 milion ose më shumë palestinezë.

Çdo zgjerim i luftimeve do të ketë pasoja shkatërruese për civilët, do të shkatërrojë marrëdhëniet e Izraelit me Egjiptin dhe do t’i japë fund durimit amerikan. Megjithatë, Binyamin Netanyahu, thotë se mund të jetë e nevojshme për të arritur një “fitore totale”.

Cila qasje do të fitojë, ajo për një armëpushim apo përshkallëzimi?

Objektivi Netanyahut në Rafah është një përpjekje për të rritur pozitën e tij duke u premtuar izraelitëve një rezultat final në luftë.

Më 12 shkurt, kryeministri nën presion pati një lehtësim të shkurtër pasi komandot shpëtuand y pengje në lagjen Al-Shabura në Rafah, ndërkohë që bombardimet izraelite vranë 74 palestinezë.

“Vetëm presioni i vazhdueshëm ushtarak…do të sjellë lirimin e të gjithë pengjeve tanë,” tha ai më pas.

Megjithatë, fokusi te Rafah nuk ka të bëjë vetëm me jetën politike të Netanyahut.

Brenda institucionit të sigurisë izraelite besojnë se lufta në Rafah do të merrte bastionin e fundit të Hamasit atje si edhe do të kontrollonte kontrabandën e armëve me Egjiptin.

Hamasi qëndron ende në këmbë sipas vlerësimeve të institucioneve të sigurisë.

Udhëheqësi i lëvizjes në Gaza, Yahya Sinëar, është objekt i një gjuetie ndaj tij në Khan Younis dhe kuptohet se është gjithnjë e më i paaftë për të komunikuar me ushtarët.

Grupi është përpjekur të rivendosë praninë e tij në qytetin e Gazës, në veri, duke nxjerrë policinë me uniforma në rrugë dhe duke paguar pagat e nëpunësve civilë.

Megjithatë, zyrtarët e inteligjencës izraelite besojnë se udhëheqësit e Hamasit janë të shqetësuar se po humbasin kontrollin mbi popullsinë.

Më shumë se 10,000 anëtarë të Hamasit besohet se janë vrarë dhe mijëra të tjerë janë plagosur ose kapur. Forcat e Mbrojtjes të Izraelit thonë se rreth 18 nga 24 batalionet e Hamasit janë “shkatërruar”. Luftëtarët e mbetur janë në një luftë “guerile” dhe nuk janë më në gjendje të sundojnë në mënyrë efektive Gazën.

Sulmi i Rafahut do ta shtrydhte më tej Hamasin dhe megjithatë numri i të vdekurve mund të jetë i madh.

Gjeneralët e dinë se mund të mos ketë asnjë mënyrë efektive për të larguar civilët jashtë rrezikut. Në fazat e mëparshme të luftës, Izraeli u kërkoi banorëve të qytetit të Gazës dhe Khan Younis të lëviznin në jug, larg zonës së luftës. Tani do të duhej t’i detyronte ata që kishin ikur në Rafah të lëviznin përsëri, këtë herë në “zonat e sigurta” në tkurrje—në qytetet me tenda të improvizuara në bregdet.

Egjipti fqinj është i dëshpëruar për të shmangur përhapjen e luftës në territorin e tij. Ajo po refuzon të lejojë shumë refugjatë të largohen nga Gaza dhe ka paralajmëruar Izraelin se një luftë në zonën kufitare mund të ketë “pasoja të rënda”.

Sipas Wall Street Journal, zyrtarët egjiptianë kanë kërcënuar se do të pezullojnë Taktatin e Paqes të nënshkruar me Izraelin në 1979 nëse palestinezët e tmerruar nga lufta hyjnë në Egjipt.

Perspektiva e viktimave të shumta civile i ka shqetësuar aleatët e Izraelit. Më 12 tetor, presidenti Joe Biden tha se “një operacion i madh ushtarak në Rafah nuk duhet të vazhdojë pa një plan të besueshëm për të garantuar sigurinë dhe mbështetjen e më shumë se 1 milion njerëzve të strehuar atje”.

David Cameron bëri gjithashtu thirrje për përmbajtje.

“Është e pamundur të shohësh se si mund të luftosh mes këtyre njerëzve [në Rafah],” tha ai.

“Nuk kanë ku të shkojnë.” Në total, rreth 29,000 njerëz janë vrarë në Rripin e Gazës që kur Hamasi sulmoi Izraelin më 7 tetor.

Nëse Izraeli tani do të shkojë përpara dhe do të sulmojë Rafahun varet nga dy faktorë.

Njëra është nëse Netanyahu mund të mbledhë forcat për një front të ri. Kjo nuk është aspak e garantuar. Operacioni që ai po reklamon do të ishte i madh dhe do të përfshinte brigada të tëra që ndoshta do të qëndronin atje për javë të tëra.

IDF nuk ka filluar ende të grumbullojë trupa për një manovër të kësaj shkalle. Në vend të kësaj, gjeneralët kanë tërhequr trupat nga Gaza dhe kanë çmobilizuar shumë nga 300,000 rezervistët e thirrur më 7 tetor.

Kostot ekonomike të konfliktit janë në rritje. Më 9 shkurt, Moody’s, një agjenci e vlerësimit të kredisë, uli Izraelin nga a1 në a2. Ai paralajmëroi se një luftë e zgjatur mund të “dobësojë institucionet ekzekutive dhe legjislative”.

Popullariteti i Netanyahu vazhdon të bjerë në sondazhe ndaj rivalit të tij në kabinetin e luftës, Benny Gantz, i cili e kaluar atë si në vlerësimet personale ashtu edhe në synimet për votim.

Nëse zgjedhjet do të mbaheshin tani, partia Unitetit Kombëtar të Gantz-it do të merrte më shumë se dyfishin e votave të Likud-it të Netanyahut. Ndërsa gjendja e vështirë Netanyahut e nxit atë për të përshkallëzuar në Rafah, gjeneralët dhe krahu pragmatik i kabinetit të luftës, i udhëhequr nga Gantz, preferojnë një marrëveshje për të liruar më shumë pengje.

Për ta, Rafahu mund të vijë më vonë.

Realizimi i një marrëveshje të tillë varet nga bisedimet në Kajro dhe nga Hamasi.

Izraeli ka refuzuar kategorikisht kërkesat e tij për një armëpushim të plotë dhe tërheqje të përhershme të trupave izraelite në Gaza përpara çdo shkëmbimi të pengjeve për të burgosurit palestinezë.

Por kthimi i zyrtarëve izraelitë në Kajro më 13 shkurt për negociata të mëtejshme pasqyron vlerësimin izraelit se kërkesa e Hamasit mund të tejkalohet dhe se mund të arrihet një marrëveshje për një armëpushim të përkohshëm.

Zyrtarët izraelitë besojnë se nevoja e Hamasit për t’u rigrupuar dhe për t’i ofruar popullatës një pushim të nevojshëm dëshpërimisht përpara muajit të shenjtë të Ramazanit, i cili pritet të fillojë më 10 mars, mund ta detyrojë atë të tregojë më shumë fleksibilitet në negociatat e pengjeve.

Për të shmangur ferrin në Rafah, njëra anë duhet së pari të mbyllë sytë. /vizionplus.tv

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *